اینکه تصور کنیم سرمایه گذاران موجودات کاملاً منطقی هستند و همه تصمیمات مالی خود را صرفاً بر اساس منطق و تفکر می گیرند، تصور جالبی است.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا)، حقیقت این است که در هنگامی که تصمیم می گیریم پول خود را کجا سرمایه گذاری کنیم، احساسات نقش پررنگی ایفا میکنند و به همین دلیل توجه به روانشناسی سرمایه گذاری بسیار مهم است.
بر اساس جدیدترین گزارش روانشناسی سرمایه گذاری گروه مالی BMO از هر سه نفر سرمایه گذار تنها یک نفر به طور کامل به تجزیه و تحلیل سهامتکیه دارد و فقط ۲۸ درصد از سرمایه گذاران توانایی غلبه بر احساساتشان را دارند. برای آن هایی که راه را برای احساسات خود باز میکنند تا بر تصمیمگیری هایشان اثر بگذارد خوش بینی، پیش بینی و اعتماد به نفس احساساتی هستند که به طور معمول برای آن ها پیش می آید.
به طور کلی، مجموعه ای شناخته شده از تله های مربوط به روانشناسی سرمایه گذاری، سرمایه گذاران را تشویق میکنند تا منطق خود را به زباله دانی بیندازند. از ویژگی های شخصیتی یک فرد گرفته تا خستگی، تأثیر آب و هوا و احساسات برای سرمایه گذاران نوسانات زیادی ایجاد میکنند. آن هم درست زمانی که می خواهند راجع به پولشان تصمیم گیری عاقلانه ای داشته باشند.
ما در اینجا به پنج مورد از اصلی ترین موانع احساسی که ممکن است منطق شما را از زمین بازی خارج کند اشاره و توصیه هایی می کنیم که چگونه آن را در زمین بازی نگه دارید:
اولین تله روانشناسی سرمایه گذاری: سوگیری نسبت به اتفاقات اخیر
سوگیری نسبت به اتفاقاتی که اخیراً رخ داده یکی از اصلی ترین منابع تأثیرگذار خارجی است که روی انتخاب های ما اثرگذار است. هر چیزی که به تازگی توجه ما را به خود جلب کرده در هر صورت به طور طبیعی در ذهن ما ماندگار می شود. حتی اگر به صورت اتفاقی یک بار رخ داده باشد، ما خودمان را متقاعد می کنیم که احتمال دارد دوباره رخ دهد.
این روش در سرمایه گذاری که با عنوان “تعقیب بازده” یا Chasing returnsشناخته می شود، به این موضوع اشاره دارد که عمده سرمایه گذاران در کوتاه مدت، سهامی را که عملکرد ضعیفی دارند رها می کنند و به دنبال سهامی می روند که اخیراً عملکرد درخشانی داشته است. این رویکرد کوتاه مدت در بازار سهام ممکن است باعث شود سرمایه گذاران سهام فعلی خود را ارزان بفروشند و سهام دیگر را گران بخرند و بعد از گذشت مدت زمانی نتایج معکوس شود.
پس همیشه قبل از اینکه هیجان زده برای خرید سهام شرکتی اقدام کنید به این فکر کنید که آیا موفقیت های اخیر سهام شرکت باعث این تصمیم شما شده یا عملکرد بلند مدت آن؟
دومین تله روانشناسی سرمایه گذاری: زیان گریزی نزدیک بینانه
زیان گریزی نوعی بیماری است که مدت ها توسط روانشناسان حوزه تحریک رفتار مورد بررسی بوده است. این پدیده به کوته نظری اشاره دارد و سرمایه گذاران را وادار می کند تا سهامی را که زیان ده بودهاند، برای سالیان متمادی نگه داشته و نفروشند. به این امید که آنچه را از دست دادهاند مجدداً به دست آورند. این رفتار پیامدهای ناگواری داشته و موجب افت بازده سبد سرمایه گذاری شما می شود.
از طرفی زیان گریزی می تواند سرمایه گذاران را تحریک کند تا سهام سودده خود را بسیار زود به فروش برسانند، چرا که ترس دارند سودشان را از دست بدهند .این رفتار پتانسیل کسب سود را کاهش می دهد. ضمن اینکه افزایش دفعات معامله را به دنبال دارد که این عاملی در پایین آمدن بازده سرمایه گذاری به دلیل افزایش هزینه معاملات است.
سومین تله روانشناسی سرمایه گذاری: اطمینان بیش از حد یا فرا اعتمادی
همان قدر که مادرتان ممکن است به شما چیزی قبولانده باشد مثلاً خوش تیپ ترین یا زیباترین فرد روی کره زمین هستید که حقیقت ندارد، احتمالاً فکر می کنید که خودتان هم یک استعداد درخشان سرمایه گذاری هستید، اما نیستید. انتقال بی ملاحظه پول از حساب های بانکی به حساب کارگزاری و خرید و فروش سهامی که تحت تأثیر همین طرز تفکر بی جا و غلط است (تحقیقات نشان می دهد که مردان در دست بالا گرفتن توانایی های خود مستعدتر از زنان هستند) منجر به زیان های بزرگی می شود.
اگر دوست دارید در بورس رفتاری عاقلانه داشته باشید باید یک ارزیابی واقع گرایانه از دانش و توانایی های شخصی خود در مورد سرمایه گذاری در بورس داشته باشید. به عبارتی باید به این سؤال پاسخ دهید که آیا می توانید تصمیمات استوار و فکر شده ای بر اساس تحقیقات قبلی داشته باشید؟
و اگر شما هنوز تلاش می کنید تا در آسمان بلند اعتماد به نفستان پرواز کنید، یک اتفاق بد را در موقعیتتان ایجاد می کنید. از خودتان بپرسید که اگر شما همه چیز را ببازید، چگونه نجات پیدا خواهید کرد؟
چهارمین تله روانشناسی سرمایه گذاری: رفتار گله ای در بازار بورس
تصمیم بزرگی است که بخواهید در خلاف جهت آب شنا کنید اما بعضی وقت ها باید این کار را بکنید. به منظور جلوگیری از رخداد اتفاقات مشابه برای شما، نیاز است که روی دیدگاه های خودتان تمرکز کنید. مطالعه و تحقیق کنید، موقعیت بینظیر سرمایه گذاری خودتان را در نظر بگیرید و نسبت به منابع جدید اطلاعات انعطاف پذیر باشید. بدون توجه به اینکه چقدر ممکن است در انجام این کار تنها باشید.
توجه کنید که بسیاری از فعالان بازار بورس هیچ دانشی برای انتخاب و خرید سهام ندارند و صرفاً دنباله رو کسانی هستند که در کانال ها و گروه های بورسی به اسم ارائه سیگنال خرید، سهام بنجل خود را با سود می فروشند.
پنجمین تله روانشناسی سرمایه گذاری: استدلال غلطی که هزینه اش غرق شدن بیشتر است
وقتیکه یک تصمیم بد گرفته اید، در انگیزه های دفاع از خودتان یک نکته اساسی و اولیه وجود دارد. سرمایه گذارانی که به اشتباه اقدام به خرید یک دارایی بد کرده اند، به جای بی خیال شدن، با استدلال هایی غلط به ماهی گیری ادامه می دهند، با این تصور که دریا ناگهان پر از ماهی خواهد شد؛ اما اگرچه اعتراف به تصمیم غلط سخت و ناراحت کننده است، برای جلوگیری از ناراحتی های بیشتر، اگر سهام شما در حال غرق شدن است، باید آن را رها کنید قبل از اینکه خودتان هم غرق شوید!
تفکر غلط پشت ایده غرق شدن این است که مردم سعی می کنند از زیان خود جلوگیری کنند، به این خاطر است که اقرار به اشتباه برای آن ها به شدت سخت است؛ اما به خاطر داشته باشید که حفظ یک تعهد احساسی به یک سرمایه گذاری بد هرگز هوشمندانه نیست. به جای آن، این را در نظر بگیرید که پولی که شما در این اقدام ریسکی از دست می دهید ممکن است در یک فرصت سودمندتر به کارتان بیاید.
روانشناسی انسان ها غول بی شاخ و دمی است و سرمایه گذارها به اندازه نفر بغل دستی ممکن است قربانی ضعف ذاتی خود شوند؛ اما این هزینه بیشتری برایشان در بر خواهد داشت. آگاهی از این تله های روانشناسی، قدم اول برای کنار گذاشتن آن هاست.
منبع:پایگاه خبری بازار سرمایه